Therapeutisch Elastische Kousen (TEK)

Therapeutische elastische kousen, ofwel compressiekousen, worden aangemeten bij diverse aandoeningen van zowel armen als benen. De kousen zijn (afhankelijk van de aandoening) verkrijgbaar in vier drukklassen en afhankelijk van fabrikant en kwaliteit, in vele moderne kleuren. Elastische kousen geven de benen (c.q. armen) steun van buitenaf. De druk die de kousen geven stimuleert de terugstroming van het bloed en lymfe zodanig dat uw klachten verminderen of niet meer terugkeren. Het is goed om in de kousen veel te bewegen, zoals wandelen of fietsen. De spieren masseren dan extra tegen de aderen waardoor de afvoer nog beter wordt gestimuleerd. Het is belangrijk dat de kousen zorgvuldig worden aangemeten.

Wat doet een therapeutische elastische kous?

Bij mensen met lymfoedeem, spataderen, oud trombosebeen of een ulcus cruris is er sprake van een opeenhoping van vocht. Dit komt of omdat er te veel lymfevocht wordt ‘geproduceerd’, of doordat er te weinig vocht wordt afgevoerd. In beide gevallen zal er vochtophoping ontstaan. De vochtproductie in de weefsels kan men remmen door de druk van buiten te verhogen. Dit kan gebeuren door bijvoorbeeld een been/arm te zwachtelen of therapeutisch elastische kousen te dragen. De lymfogene afvoer kan soms verbeterd worden door bepaalde technieken zoals een ademhalingsoefeningen. Daarnaast blijft het dragen van een TEK altijd noodzakelijk.

Zijn er verschillende soorten therapeutische elastische kousen?

Bij een therapeutisch elastische kous wordt een onderscheid gemaakt in vlakbrei- (met naad) en rondbreikousen (zonder naad). Alle therapeutische elastische kousen dienen op de maat van het been of arm gemaakt worden. Iedere keer als er een nieuwe kous besteld wordt, moet er opnieuw gemeten worden om kleine omtrekveranderingen in de nieuwe kous te verwerken.


Vlakbreikous


Een vlakbreikous wordt gebreid met een variabel aantal naalden. Afhankelijk van de grootte van de kous wordt het aantal naalden vergroot of verkleind. De elastische vezel die in het breiwerk voor de druk zorgt, ligt hier los ingelegd. Daardoor is de druk van een kous op alle niveaus gelijk. Als het ‘breiwerk’ klaar is, wordt het dichtgeklapt en aan elkaar genaaid waardoor een naald ontstaat.


Rondbreikous


Bij een rondbreikous is er een buisvormige machine die met een vast aantal naalden werkt. De enige manier om toch wat verschil in grootte te krijgen, bijvoorbeeld voor de omtrek van de kuit of een bovenbeen, word gekregen door de elastische draad los of aangespannen in het breiwerk te leggen. Als men een rondbreikous dan ook naast de arm of het been legt waardoor hij bedoeld is, dan zult u hier zelden een exacte vorm van uw been in terug herkennen. Dat is bij een naaldkous wel zo. Men kan zich voorstellen dat de werking van een exact passende kous altijd beter is. Daarnaast is door dit productieverschil de stijftijd van de kous anders. Door beweging verandert de omvang van een extremiteit waardoor, afhankelijk van het ‘’meegeven van de kous’’, drukverandering optreedt. Deze drukverandering hangt af van het type kous, de verhouding tussen elastische en niet elastische vezels en productiemethode. Met namen bij de nabehandeling van lymfoedeem, open benen en oude trombosebeen moet men een stijve kous hebben.

Verschillende drukklassen

Bij therapeutische elastische kousen aan de benen worden 4 verschillende drukklassen onderscheiden, I t/m IV, waarbij IV de hoogste drukklasse is. De indeling berust op de standaarddruk van de kous in rust. De verzekering vergoed in principe geen klasse I kousen.

Wanneer moet een therapeutische elastische kous gedragen worden?

Voor de nabehandeling van lymfoedeem zijn therapeutische elastische kousen onmisbaar. In principe moet deze behandeling levenslang worden voortgezet. Na de gecombineerde behandelfase voor lymfoedeem, manuele lymfedrainage en zwachtelen, wordt een therapeutisch kous voorgeschreven. Deze zorgt ervoor dat het behaalde resultaat van manuele lymfdrainage en/of zwachtelen gehandhaafd blijft. Het is belangrijk een kous overdag en zo lang en vaak mogelijk te dragen.